De bingokaart
In het bedrijfsleven vallen we nog weleens ten prooi aan modewoorden. Buzzwords waar je een mooie bingokaart mee kunt vullen, maar die niet zelden onduidelijk in betekenis zijn en daardoor meestal ook niet helemaal begrepen worden. Echter, die flavour of the day bepaalt vaak wel het gesprek en soms zelfs het beleid en de strategische keuzes.
In gesprekken met klanten praat ik vaak over het belang van data. Klanten geven dan regelmatig aan dat ze hun bedrijf of organisatie graag data-driven zien worden. Een digital transformation om digitale informatie temonetizen. Kortom, men wil data gaan benutten. Maar als ik vraag wat data-driven inhoudt en welke invloed dat heeft op de bedrijfsprocessen, komt men daar niet goed uit. De focus ligt vooral op de wens om te innoveren, vaak ingegeven door de angst om de boot te missen en daardoor de concurrentieslag te verliezen. Het blijkt lastig om onder woorden te brengen wat er precies bedoeld wordt met een data-driven bedrijf en welke effecten dat heeft op de organisatie.
Als ondernemer snap ik dit overigens volledig en maak ik ook soms te vluchtig keuzes op basis van trends. Niets menselijks is mij vreemd en bij de loodgieter thuis lekt de kraan. Toch is het belangrijk even goed te bedenken waarom je bepaalde keuzes maakt, voordat je je laat meevoeren op de golven van de markt. Door vooraf goed na te denken over wat je met data wilt en waarom, gaat de transitie uiteindelijk gemakkelijker.
Bedrijven werken met een eindeloze hoeveelheid data: klantdata, commerciële data, financiële data, noem maar op. Al die data spelen een rol in de bedrijfsprocessen. Maar diezelfde bedrijfsprocessen bewerken en veranderen de data ook weer. Denk aan: dataverrijking, datavereniging, dataclassificatie, datadistributie - in volgorde, tegelijk of (erger nog) door elkaar heen. Om grip te krijgen op je processen, zal je dus eerst moeten begrijpen wat er gebeurt met de data. En als je inzicht krijgt in deze datadynamiek, kun je de data gaan beheersen. Het is zoals de oude consultancywijsheid: meten is weten, als je weet wat je meet. En als je eenmaal weet wat je aan het meten bent en de controle hebt, kun je gaan denken aan het benutten van je kennis.
Een complicerende factor in de datadynamiek is dataprotectie. De regelgeving omtrent gegevensbescherming geeft beperkingen voor het benutten van data. Maar door je processen secuur uit te voeren en controles goed in te richten, is er meer mogelijk dan je op voorhand denkt. Bij een structurele uitvoering van dataprotectie snijdt het mes uiteindelijk aan twee kanten. De regels doen waar ze voor bedoeld zijn - het beschermen van de privacy en het verkleinen van de risico’s voor rechten en vrijheden - en alle datacontroles die je toepast verhogen de kwaliteit van de processen.
De belangrijkste stap op weg naar een data-driven organisatie en het benutten van data is procesbeheersing. Het gaat erom grip te krijgen op de data. Want iedereen weet: als je de cijfers op een rij hebt, valt de bingo vanzelf.
